Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

Όχι στον εορτασμό της παιδείας σήμερα!



Ξέρω βέβαια ότι δεν θα υπάρξουν πολλοί που θα συμφωνήσουν, και θα αρχίσουν να προβάλουν αντιρρήσεις όμως αναρωτιέμαι... Γιατί να γιορτάσουμε σήμερα στις 30 Ιανουαρίου, των τριών Ιεραρχών, την παιδεία και τα γράμματα; Πρώτα απ' όλα δεν νομίζω ότι οφείλω τίποτα σχετικά με την εκπαίδευση που απολαμβάνω σήμερα, σε αυτούς. Γιατί να συμπίπτει η γιορτή της παιδείας με την γιορτή  των τριών αυτών ανθρώπων; Νιώθω την ανάγκη να γιορτάζω την παιδεία κάθε μέρα. Την όποια εκπαίδευση λαμβάνω σήμερα την οφείλω αλλού. Πιστεύω πως αδικούνται εκείνοι που πραγματικά συνέβαλαν και πως υποβαθμίζεται η έννοια της παιδείας. Ακολουθούν λίγα λόγια για εκείνους που θέλω να τιμήσω, για εκείνους που πίστεψαν σε μία παιδεία διαφορετική, αποκομμένη από την θρησκεία.


Διαφωτιστές
Οι Διαφωτιστές οραματίσθηκαν μία εκπαίδευση ως μέσο για τη διασφάλιση της συνεχούς προόδου του ανθρώπου. Ο Ρουσσώ συγκεκριμένα υποστήριξε την άποψη ότι η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στην προσωπική αναζήτηση του διδασκομένου. Ο δάσκαλος δε λειτουργεί ως αυθεντία.









Ιακωβίνοι
Και για να μην πουν κάποιοι ότι αυτά είναι μονάχα θεωρίες, ας κάνουμε μία αναφορά στους Ιακωβίνους (Οι Ιακωβίνοι ήταν επαναστατική λέσχη στην Γαλλία, που κυριάρχησε επί κατά της περίοδο 1793-1794, παρότι είχε ιδρυθεί το 1788 δηλαδή λίγο πριν την έκρηξη της επανάστασης), οι οποίοι εν καιρώ επανάστασης, πολέμου και εξαθλίωσης εστίασαν την προσοχή τους στην παιδεία, καθιερώνοντας πρώτοι την υποχρεωτική εκπαίδευση.

Επικεφαλής τους ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος. Έλεγε: «Η πατρίδα δικαιούται να εκπαιδεύει τα παιδιά της, δεν μπορεί η παιδεία να επαφίεται στην οικογενειακή υπερηφάνεια ή στις προκαταλήψεις των ατόμων, στο αιώνιο κανάκεμα των αριστοκρατών και την αντιδημοκρατικότητα των γονέων, που στενεύουν τους ορίζοντες της ψυχής, κρατώντας την απομονωμένη»





Ο Σαιν Ζυστ, ένας ακόμη Ιακωβίνος και στενός συνεργάτης του Ροβεσπιέρου  ήθελε να ενισχύσει τα σχολεία με εισοδήματα από τα εθνικά κτήματα και πίστευε ότι κάθε παιδί ανήκει πρωτίστως στην πατρίδα, συνεπώς εκπόνησε ένας σχέδιο για κοινή και δημόσια εκπαίδευση, με πρότυπο την περίφημη «Αγωγή» των αρχαίων Λακεδαιμόνιων: «Τα παιδιά θα ανήκουν στις μητέρες τους μέχρι την ηλικία των 5 ετών, αρκεί όμως αυτές να τα θηλάζουν οι ίδιες. Μετά από αυτήν την ηλικία θα ανήκουν δια βίου στην Δημοκρατία… Τα παιδιά θα πρέπει να μεγαλώνουν μαθαίνοντας να αγαπούν την σιωπή και να εθίζονται στις απλές αλήθειες… Θα εκπαιδεύονται με έξοδα της Πολιτείας από την ηλικία των 5 ετών έως την ηλικία των 16. Από 5 έως 10 θα μαθαίνουν να διαβάζουν, να γράφουν και να κολυμπούν. Δεν θα επιτρέπεται σε κανέναν να κτυπήσει παιδί. Τα παιδιά θα διδάσκονται πρώτα τι είναι καλό και μετά θα αφήνονται στην διαμόρφωση της Φύσης.  Τα παιδιά θα τρώνε όλα μαζί, ένα πλήρες διαιτολόγιο βασισμένο σε βολβούς, φρούτα, λαχανικά, γάλα, τυρί και ψωμί. Οι δάσκαλοι των παιδιών σε αυτή την ηλικία θα πρέπει να μην είναι νεότεροι των 60 ετών… Η εκπαίδευση των παιδιών ηλικίας από 10 έως 16 θα είναι στρατιωτική και αγροτική».

Ελληνική παιδεία
Όσων αφορά την ελληνική εκπαίδευση, νομίζω πως πέρα από την αυτονόητη συμβολή των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και επιστημόνων, τους οποίους πρέπει να τιμάμε με κάθε μας πράξη, αξίζει να κάνουμε μια αναφορά στα νεότερα χρόνια. Στην Ελλάδα, σημαντική ήταν η συμβολή του Καποδίστρια (1828-1831) με την ίδρυση αλληλοδιδακτικών σχολείων, ελληνικών και του Κεντρικού Σχολείου. Επίσης ίδρυσε χειροτεκνεία και το Πρότυπον Σχολείον. Φαίνεται πως υπήρξε λάτρης της παιδείας, και οι κατηγορίες εναντίον του που βασίζονται στο γεγονός ότι δεν ίδρυσε Πανεπιστήμιο δεν ευσταθούν καθώς δεν του το επέτρεψαν οι αντικειμενικές συνθήκες της εποχής του. Κατά την περίοδο της Αντιβασιλείας ιδρύθηκε το Πολυτεχνικό Σχολείο και Πανεπιστήμιο. Τέλος,η καθιέρωση της υποχρεωτικής δωρεάν εκπαίδευσης έγινε με το σύνταγμα του 1911, επί Ελευθέριου Βενιζέλου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου